“Oh glutenintolerant dan mag je geen brood, koekjes en pasta toch?” Dat klopt, maar we mogen nog veel meer niet. Eigenlijk mogen we meer niet dan wel. Gluten zitten overal in en zeker de westerse wereld propt alles vol me tarwemeel of tarwebloem als vul-of bindmiddel. In de Mediterrane landen is dat veel minder. Men eet daar veel bewuster. Waarom vlees maken met tarwe, vroeg de Italiaanse slager me vorig jaar een beetje verontwaardigd. In vlees hoort geen tarwe. Ja, you tell me! In dit blog vertel ik je meer over verborgen gluten in producten.
In de supermarkt
We mogen zoals gezegd meer niet dan wel. Dat is niet overdreven. Loop de volgende keer maar eens door de supermarkt en bedenk dat iemand met Coeliakie eigenlijk alleen met grote zekerheid weet dat de groenten- en fruitafdeling 100% veilig is voor ons en natuurlijk het glutenvrije schap dat er bij jouw supermarkt hopelijk florissant bij ligt. Dat wil namelijk nog wel eens verschillen per winkel of keten.
Bewerkt en onbewerkt vlees
De vleesafdeling wordt al een grotere uitdaging. Onbewerkt vlees en vis mag eigenlijk altijd, maar bij verse worst, hamburgers en gekruide vis, wordt het alweer tricky. Hierin wordt tarwe of paneermeel gebruikt om te binden. De kaas- en vleeswarenafdeling, is voor 50% veilig. Dat komt omdat er in veel beleg tarwe wordt gedaan als bindmiddel. Gelukkig is dat bij Albert Heijn niet zo. Daar kun je eigenlijk bijna alle beleg met een gerust hart in je karretje mikken. En twijfel je, gelukkig heeft deze winkel een fijne etikettering.
Lactose intolerantie
Wat betreft kaas daar zul je als je ook lactoseintolerant bent, zoals ik, voorzichtig moeten zijn. Ik schreef al in een eerder blog over deze intolerantie die vaak gepaard gaat met Coeliakie. Kort richtlijntje: harde kazen mogen eigenlijk altijd. Met zachte kaas en room moet je voorzichtig zijn. Kom je gelijk uit bij de zuivelafdeling, daar mogen we eigenlijk niets, als je lactoseintolerant bent tenminste. Maar let op, in veel toetjes zitten gluten, zeker in die chemische puddingen enzo. Afgezien van de lactosevrije producten, zoals speciale melk en yoghurt, kun je daar dus ook met Mach 6 langs met je kar.
No go afdeling
Dit geldt ook voor de broodafdeling natuurlijk, tenzij je een super hebt waar het glutenvrije voorverpakte brood daar ligt. Maar ik waag me daar niet aan. Niet omdat het tussen het glutenvolle brood ligt, maar omdat ik onder geen beding mijn lichaam wil blootstellen aan de rommel in dat brood. Maar ieder zijn ding natuurlijk. Leven en laten leven.
Frisdrank en alcohol
Voor dranken geldt eigenlijk dat we het meeste wel mogen, behalve bier. That’s obvious, maar kijk uit voor wijnen met een smaakje, die mogen we soms niet. Ik heb laatst nog op intuïtie een slok uitgespuugd, en ja hoor, tarwe in een heerlijke witte sparkling wine met twist van frambozen. Fris en sap is 90% veilig. Maar check in godsnaam het etiket.
Kant en klaar
Je zou denken dat de grootste gevaren van de supermarkt dan wel geweken zijn, maar nee, nu komt het pas. Het lezen van pakjes en zakjes begint op de afdeling met houdbare producten. Soepen, sauzen, bouillonblokjes en -poeder, Wereldgerechten en aanverwanten, gemixte rijst, ingemaakte groenten, worstjes in blik, gemixte kruiden, zoet broodbeleg, mais- en rijstwafels, chips, snoep, ijs (en andere diepvries producten) ontbijtgranen, repen, chocolade en de grootste verrassing: Non food producten, zoals lipstick en shampoo. Check vooral het etiket en blijf dit regelmatig doen, ook bij producten die je vaker koopt. Ze kunnen zomaar ineens de samenstelling aanpassen.
Waar moet je op letten?
Allereerst moet je letten op (durum)tarwe(bloem), rogge, gerst, griesmeel grutten en haver (is een geval apart, I know, daar heb ik ook al eens een blog aan gewijd). Spelt, kamut, couscous en bulgur mogen ook niet. Maar er is meer. Er zijn namelijk van deze producten allerlei afgeleide producten die we ook niet mogen. Denk bijvoorbeeld aan gerstemoutextract. Dit wordt heel vaak gebruikt in kant en klaar producten, ijs en repen. Daarnaast zie je vaak op ingrediëntenlijsten staan: (Gemodificeerd) zetmeel, maltodextrine, glucosestroop of dextrose. Dit kan ook van tarwe gemaakt zijn, maar hoeft niet. Is dit wel zo, dan hoeft de fabrikant dat niet te vermelden. De waardes zijn zo laag dat de meeste Coeliaken dit veilig kunnen eten.
Kan sporen van gluten bevatten
Dit geldt ook voor producten waarop staat: Kan gluten bevatten. Helaas kom je er alleen maar achter of je het wel of niet kunt handelen door het te proberen. En de ene keer kan dat wel, en de andere keer niet! Dat heeft weer te maken met glutenstapeling. Daarover vertel ik de volgende keer meer, na mijn vakantie in het glutenvrije Walhalla Italië. Vanuit daar hou ik jullie via Instagram op de hoogte van al het lekkers dat ik daar tegenkom. Meer informatie vind je ook op mijn website. Voor nu hoop ik je weer een beetje op weg geholpen te hebben met dit blog over verborgen gluten in producten.