Het is een zoektocht in het begin als je pas coeliakie hebt. Je glutenvrije dieet gooit roet in je dagelijkse routine, wat betreft eten, boodschappen doen en je manier van eten. Op internet en in Facebook groepen is veel informatie te vinden. De meeste mensen zijn ervaringsdeskundige en iedereen heeft wel een mening, tips of advies. En dat is heel fijn, maar soms ook een beetje verwarrend. In dit blog deel ik tips over 3 glutenvrije granen die je als alternatief kunt gebruiken voor tarwe.
Vertrouw op jezelf
In het begin kan die overvloed of het gemis aan accurate informatie je enorm van de kaart brengen. Om je op weg te helpen schrijf ik in dit blog over 3 glutenvrije granen of vervangers hiervoor, die vaak geadviseerd worden in het glutenvrije dieet, maar waar wel wat kanttekeningen bij geplaatst moeten worden. Vertrouw op je lijf en wat het jou zegt. Voelt het goed, dan is het goed.
Haver
Haver is van nature glutenvrij. Echter dit graan wordt verbouwd op velden waar ook tarwe verbouwd wordt. Daarnaast wordt het vaak in dezelfde molens gemalen. Haver past dus alleen in een glutenvrij dieet, als je haver kiest met een glutenvrij keurmerk. Zo weet je zeker dat het gecertificeerd glutenvrij is. Maar haver heeft nog een kanttekening. Er zijn namelijk veel mensen die haver, ook al is het glutenvrij, niet verdragen. Dit heeft twee redenen. Haver is een grof vezel, dat beschadigde darmen kan irriteren. De klachten die je kunt krijgen lijken op die van een glutenfout. Daarnaast lijkt haver in scheikundige structuur op tarwe en kan het je lijf in verwarring brengen. Je eet glutenvrij, maar je lichaam herkent het niet als zodanig. Om deze redenen wordt glutenvrije haver het eerste jaar dat je glutenvrij eet, niet aangeraden.
Haver, voedzaam maar ook tricky
Jammer, want het is voedzaam, je hebt een lang verzadigd gevoel en dat kun je van niet veel ander glutenvrij ontbijt zeggen en het barst dus van de broodnodige vezels, die wij niet meer uit gewoon brood krijgen. En…je kunt er zoveel mee, met haver. Als pap of pannenkoek, in repen of in je eigen gebakken brood. Oppassen dus met haver, zeker het eerste jaar van je dieet. Dat het goed kan komen bewijst mijn lijf. Ik wissel nu dagelijks havermout af met muesli als ontbijt. Er zijn gelukkig veel glutenvrije varianten te kiezen in de winkel. Mijn favoriet is de havermout en muesli van Vrij van Gluten van Albert Heijn.
Teff
Teff is een goede vervanger van tarwe. Je kunt er bijvoorbeeld brood mee bakken. Maar ook teff heeft wat nadelen. Teff is vezelrijk en daardoor ook zwaar te verteren door de darmen en heeft een ietwat typische smaak. Maar hé, alles zal anders gaan smaken de komende jaren, dus dat is je minst zorg. Darmen die beschadigd zijn hebben niet zoveel behoefte aan hard werken en raken overprikkeld van te vezelrijk voer. Deze moeten langzaam weer gaan wennen aan het verteren van vezels. Beperk dus de inname van teff als je pas glutenvrij eet. En valt het wel goed, heel fijn. Je krijgt dan in ieder geval goede vezels binnen. Let wel op als je teff koopt dat je voor de zekerheid de ingrediënten leest op de verpakking. Als de teff verwerkt is in een omgeving waar ook met tarwe wordt gewerkt, is er kans op kruisbesmetting.
Boekweit
Hiervoor geldt hetzelfde als voor teff. Het is eigenlijk geen graan, maar je kunt er van alles kunt mee maken. Boekweit is gemaakt van de zaden van de Fagopyrum plant. Je maakt er brood, pannenkoeken en poffertjes van en zit vaak in ontbijtgranen. Wist je dat deze laatste in grootmoeders tijd altijd met boekweit werden gemaakt? Van nature glutenvrij, maar ook dit is een erg vezelrijk graan, wat in het begin van het dieet de darmen zwaar kan vallen. Let ook met dit product op, als je het in je dieet gaat integreren, dat je kiest voor een veilige variant. Ik vind zelf die van Peak’s heel fijn. Zeker voor poffertjes een aanrader.
En dan nog wat
Spelt is niet glutenvrij. Helaas, want spelt is een graan zoals tarwe met bijna dezelfde eigenschappen. Resultaat is lekker luchtig brood. Maar laat de spelt dus maar staan en laat je niets wijsmaken. Het is echt niet glutenvrij.
Gezonde darmen
Maar er is meer dat je kunt doen dan alleen je tarwe vervangen voor 3 glutenvrije granen. Wij zijn gebaat bij gezonde darmen. Iedereen natuurlijk, maar wij nog meer. Je darmen, daar gebeurt het, de opname van voedingsstoffen en het produceren van ons afval. Het begint allemaal in de dunne darm. Geef die darmen rust in het begin, dat verdienen ze. Het glutenvrije dieet is een enorme aanpassing voor velen. Zeker op latere leeftijd. Pas dus op met zwaar tafelen, laat vet, zout, zoet eten voorlopig even staan, net als de alcohol. Als je zo puur mogelijk kookt (ja, ook dat is schreeuwend duur), dan komt het goed. Heb vertrouwen in je lijf. Jij kunt dit!